Hiện nay, thu nhập bình quân của người công nhân trong các KCN khoảng 1,1 triệu đồng. Chi phí thực tế bao gồm: tiền thuê nhà 100.000đ, tiền điện nước 50.000đ, tiền BHYT;BHXH 70.000đ, tiền ăn 400.000đ còn lại là các khoản chi tiêu cá nhân và gia đình họ. Như vậy, các khoản chi phí mà người công nhân phải chi nhiều hơn mức thu nhập bình quân.
Giá cả thị trường ngày một tăng cao trong khi đó mức thu nhập trực tiếp từ lương chưa tăng, người công nhân luôn mong muốn có thêm thu để cải thiện đời sống sinh hoạt và như vậy có nhu cầu muốn làm việc tăng ca, làm thêm giờ để có tiền trang trải chi tiêu tối thiểu, có chút tiền tích lũy, giúp đỡ gia đình.
Theo quy định của Luật lao động thì người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận làm thêm giờ nhưng không được quá 4 giờ trong 1 ngày, 200 giờ trong một năm. Nếu làm thêm giờ, tăng ca theo quy định trêm thì người công nhân cũng vẫn không cải thiện được là bao nên một số DN cho công nhân làm tăng ca quá quy định, đặc biệt là các DN trong ngành may mặc, dẫn đến vi phạm quy định pháp luật lao động.
Việc tăng ca, thêm giờ quá nhiều làm cho người công nhân suốt ngày chỉ biết làm việc như một cỗ máy lặp đi, lặp lại, ngày lại ngày. Mặt khác, cuộc sống vất vả, thiếu thốn, chỗ ở tạm bợ, không có ti vi, không có đài, báo, đời sống văn hóa tinh thần rất nghèo nàn dễ đẩy người lao động đến chỗ chán nản, tiêu cực, chưa kể đến những áp lực do đối xử bất công từ giới chủ, vì thế mà một số DN KCN đã xảy ra hiện tượng đình công.
Tăng ca, thêm giờ quá quy định còn làm ảnh hưởng lớn đến cuộc sống gia đình và xã hội. Thực tế, đã có gia đình vợ chồng đi làm suốt ngày để kiếm tiền, con cái không có người chăm lo, dạy dỗ nên không được quan tâm đến học hành, mải chơi và mắc các tệ nạn xã hội. Vì vậy, vấn đề đặt ra là làm thế nào để người công nhân yên tâm làm việc, vừa tăng thêm thu nhập, vừa chăm lo được cho gia đình và ổn định xã hội là một vấn đề cần quan tâm và có chính sách cụ thể hỗ trợ cải thiện đời sống vật chất và tinh thần người công nhân trong các KCN./.
Nguyễn Thị Mai Hương
