Việc xây dựng và phát triển các Khu công nghiệp là một trong các giải pháp quan trọng đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa tỉnh Bắc Ninh và được triển khai thực hiện theo các Nghị quyết của Tỉnh ủy: Nghị quyết 12-NQ/TU ngày 03/02/2000; Nghị quyết 02-NQ/TU ngày 04/5/2001; Nghị quyết 02-NQ/TU ngày 29/5/2006; Nghị quyết 04/NQ/TU ngày 25/5/2008; Nghị quyết 08/2007/NQ-HĐND16 ngày 18/7/2007 của Hội đồng nhân dân tỉnh và Nghị quyết số 01/NQ/TU ngày 24/9/2010 Đại hội đại biểu lần thứ XVIII Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh.

Theo quy định của pháp luật lao động, Thoả ước lao động tập thể (TƯLĐTT) là văn bản thoả thuận giữa tập thể lao động và người sử dụng lao động, quyền lợi và nghĩa vụ của hai bên trong quan hệ lao động. Trong quan hệ lao động, người sử dụng lao động và người lao động có hai quá trình tương tác rất quan trọng là:

Lao động là một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành công đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng như của tất cả các hoạt động trong đời sống văn hoá, kinh tế - xã hội. Cùng với sự phát triển của các doanh nghiệp, các khu công nghiệp, lao động đang trở thành vấn đề cấp thiết, dần trở thành bài toán cần sớm có lời giải cho sự phát triển của các Khu công nghiệp.

Từ thực tiễn hoạt động theo Nghị định 29; Ban quản lý các KCN Bắc Ninh đánh giá một số nội dung tích cực, hạn chế cần phải sửa đổi, bổ sung như sau:

Thực tiễn 10 năm xây dựng và phát triển các KCN luôn được sự dẫn dắt bởi các Nghị quyết của Tỉnh uỷ; HĐND tỉnh và sự chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh là hoàn toàn đúng đắn, phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh.

Ngay sau khi tái lập tỉnh, một trong các nhiệm vụ trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội là tập trung đầu tư xây dựng, phát triển các Khu công nghiệp, cụm công nghiệp làng nghề, đa nghề, vừa và nhỏ... Để triển khai nhiệm vụ trên, Tổ xúc tiến dự án khả thi các KCN tập trung tỉnh Bắc Ninh được thành lập ngày 14/5/1997 dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch UBND tỉnh. Đến ngày 25/8/1998, Ban quản lý các Khu công nghiệp Bắc Ninh được thành lập theo quyết định số 152/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Khi mới thành lập, Ban quản lý (BQL) các KCN Bắc Ninh chỉ có 11 cán bộ với 3 đơn vị chuyên môn. Sự phát triển các KCN đòi hỏi bộ máy tổ chức BQL các KCN từng bước được hoàn thiện theo hướng chuyên nghiệp hoá. Đến nay, BQL các KCN có 8 Phòng chuyên môn và 01 Trung tâm DVKCN với 35 biên chế đang bám sát, thực hiện hiệu quả chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước đối với các KCN theo Nghị định số 29/2008/NĐ-CP ngày 14/3/2008.

Để đánh giá sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ Ban quản lý các KCN Bắc Ninh đối với quá trình 10 năm xây dựng và phát triển các KCN Bắc Ninh, nhân dịp chuẩn bị Đại hội Đảng bộ Ban quản lý các KCN Bắc Ninh khoá II, nhiệm kỳ 2010 – 2015; Ban quản lý các KCN Bắc Ninh tiến hành tổng kết quá trình:

KCN Tiên Sơn đầu tiên được thành lập khởi công cuối năm 2000. Trong bối cảnh của khủng hoảng tài chính khu vực Đông Nam Á năm 1997, dòng vốn đầu tư FDI vào Việt Nam bị suy giảm mãi đến năm 2004. Bắc Ninh chúng ta đã có chính sách khuyến khích thu hút đầu tư, trải thảm đỏ đón các nhà đầu tư. Theo đó, các Quyết định ưu đãi khuyến khích đầu tư vào địa bàn tỉnh ra đời (Quyết định 60, Quyết định 107).

10 năm qua (2000 – 2010): các Khu công nghiệp (KCN) tập trung đã đóng góp tích cực vào thành quả phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bắc Ninh trên các mặt: thu hút đầu tư, tăng trưởng, tạo việc làm, tăng thu nhập cho dân cư, tăng thu ngân sách nhà nước, tạo ra những diện mạo mới cho kinh tế - xã hội của tỉnh.

Cải cách thủ tục hành chính để cải thiện môi trường đầu tư luôn được Ban quản lý các KCN Bắc Ninh coi là nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động của Ban. Hoạt động quản lý Nhà nước tại Ban quản lý hiện nay được gắn với 05 nhiệm vụ tham mưu và 17 nhiệm vụ chuyên môn; so với trước đây, Ban quản lý các KCN Bắc Ninh được phân cấp và uỷ quyền thực hiện nhiều nhiệm vụ hơn. Cùng với việc mở rộng nhiệm vụ của Ban, thì cải cách TTHC đòi hỏi thường xuyên đổi mới để đáp ứng nâng cao chất lượng nhiệm vụ chuyên môn. Hoạt động thực tiễn đã nghi nhận:

Nguồn nhân lực là một bộ phận dân số trong độ tuổi quy định có khả năng tham gia lao động. Nguồn nhân lực được biểu hiện trên hai mặt: về số lượng đó là tổng số những người trong độ tuổi lao động làm việc theo quy định của Nhà nước và thời gian lao động có thể huy động được từ họ; về chất lượng, đó là sức khoẻ và trình độ chuyên môn, kiến thức và trình độ lành nghề của người lao động.

Các KCN Bắc Ninh đã và đang xây dựng nhiều nhà máy, xí nghiệp có quy mô lớn. Tỉnh Bắc Ninh chủ trương xây dựng KCN tập trung hướng tới phát triển bền vững; bên cạnh sự chuyển biến tích cực về mặt kinh tế là những tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái do KCN gây ra. Các loại ô nhiễm mà các KCN gây ra cho môi trường chính là ô nhiễm nước thải, khí thải và chất thải rắn. Xác định rõ tầm quan trọng của công tác môi trường đối với đời sống - xã hội, những năm qua Ban quản lý các KCN Bắc Ninh đã triển khai nhiều hoạt động liên quan đến công tác bảo vệ môi trường tại các KCN nhằm hạn chế tối đa những tác hại từ sản xuất công nghiệp ảnh hưởng đến đời sống người lao động và khu vực dân cư lân cận. Vì vậy, “để tăng cường công tác quản lý nhà nước về Bảo vệ môi trường là nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch phát triển các KCN Bắc Ninh giai đoạn 2010-2015”.

Quản lý Nhà nước sau cấp giấy chứng nhận đầu tư theo góc độ quản lý nhà nước theo Quy chế hoạt động của Ban quản lý các KCN Bắc Ninh ban hành kèm theo Quyết định số 61/QĐ-BQL ngày 16/7/2008 của Trưởng ban Ban quản lý các KCN Bắc Ninh, Phòng Quản lý doanh nghiệp có các chức năng, nhiệm vụ cơ bản sau:

PV: Thưa ông, nhân dịp bước sang đầu năm mới 2010, xin ông cho biết những thành công mà BQL các KCN Bắc Ninh đạt được trong năm 2009? Ông Vũ Đức Quyết: Năm 2009, có thêm 6 KCN được phê duyệt quy hoạch chi tiết với tổng diện tích quy hoạch 2.741ha, nâng tổng số 15 KCN được phê duyệt QHCT với diện tích 5.460ha, đạt 72,8% diện tích quy hoạch KCN, đô thị đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020. Luỹ kế đến hết năm 2009, đã có 8 KCN đi vào hoạt động với tỷ lệ lấp đầy trên diện tích quy hoạch đạt 46%, tỷ lệ lấp đầy trên diện tích thu hồi đạt 57%. Tổng vốn đăng ký đầu tư hạ tầng 708 tr.USD, vốn thực hiện đạt 40%.

Bắc Ninh hiện có 15 KCN tập trung với diện tích 7.500 ha trong đó có 1.000 ha đất đô thị đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đến nay có 6 KCN đi vào hoạt động, 4 KCN đang triển khai xây dựng hạ tầng. Các KCN Bắc Ninh đã hội tụ được hơn 370 dự án trong và nước với nhiều Tập đoàn có danh tiếng trên thế giới như Canon, Sumitomo đến từ Nhật Bản; Samsung, Orion đến từ Hàn Quốc; Foxconn, Mitac đến từ Đài Loan; Tyco Electronics đến từ Hoa Kỳ, ABB đến từ Thụy Sĩ và Thụy Điển…và hơn 200 dự án FDI khác đến từ 15 quốc gia và vùng lãnh thổ. Với chủ trương chuẩn bị tốt nhất về hạ tầng, chủ động đón các nhà đầu tư, Bắc Ninh chú trọng việc xây dựng hệ thống cung cấp điện cho doanh nghiệp, bởi đây là yếu tố hết sức quan trọng để các nhà đầu tư ổn định sản xuất kinh doanh.

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế thì hiện nay ngành công nghiệp hỗ trợ đang là một điểm yếu của công nghiệp Việt Nam. Nhằm khắc phục vấn đề này, tỉnh Bắc Ninh đã triển khai dự “Khu công nghiệp hỗ trợ Việt Nam-Nhật Bản” mà khởi đầu là KCN hỗ trợ số 1 được xây dựng tại KCN Quế Võ. Sau KCN này, sẽ có nhiều KCN khác sẽ được lập để tạo ra hệ thống ra ngành công nghiệp hỗ trợ.